Chuẩn bị mâm cúng mùng 5 tháng 5 Tết Đoan ngọ đầy đủ nhất
Nguồn gốc và ý nghĩa của việc cúng ngày mùng 5 tháng 5. Gợi ý mâm mâm lễ tết đoan ngọ và các bước tiến hành lễ cúng tết đoan ngọ chuẩn nhất dành đến bạn.
Ngày mùng 5 tháng 5 còn gọi là Tết Đoan ngọ, Tết diệt sâu bọ. Là một trong những ngày lễ chứa đựng nhiều ý nghĩa tốt đẹp của người Việt Nam. Mở ra hy vọng về mùa màng bội thu, suôn sẻ. Mọi người ăn nên làm ra, không còn lo lắng về tình trạng sâu bọ phá hoại nông sản.
Nguồn gốc hình thành nên lễ Tết Đoan Ngọ
Tết Đoan Ngọ hay còn gọi là Tết diệt sâu bọ, diễn ra vào ngày mùng 5 tháng 5 hằng năm. Theo chuyện dân gian của các nước Đông Á, ngày này được xem là ngày cầu xin thần linh bảo vệ mùa màng cho người dân.
Ở Trung Quốc gọi là Tết Khuất Nguyên để tưởng nhớ về nhà thơ nước Sở vào thời Xuân Thu Chiến Quốc. Mặc dù những câu chuyện về nguồn gốc của ngày 5 tháng 5 không rõ ràng, nhưng lại trở thành phong tục của người Việt Nam đến bây giờ.
Mùng 5 tháng 5 là ngày gì?
Ban đầu, ngày mùng 5 là ngày người dân làm lễ cúng để báo hiệu một thời tiết mời. Mừng trời quang mây tạnh, cầu mong một mùa màng mới đầy bội thu cùng sự an bình, tránh được bệnh thời khí. Bắt nguồn từ truyền thuyết Đôi Truân dạy cho người dân diệt nạn sâu bọ mùa màng bằng việc lập đàn cúng đơn giản.
Dâng lễ vật gồm trái cây, bánh tro rồi ra trước nhà vận động thể dục. Và để tưởng nhớ đến ân nghĩa của ông. Dân chúng đã lấy ngày mùng 5 tháng 5 hằng năm để làm ngày Tết diệt sâu bọ. Còn cái tên Tết Đoan ngọ là bởi giờ cúng rơi vào giữa giờ Ngọ.
Trong quan niệm Đạo giáo, Tết Đoan Ngọ ( tết diệt sâu bọ) rất đặc biệt. Nằm trong ngày ăn chay của người niệm phật trong 1 năm. Vì thế, ngày này còn được gọi là Địa Lạp, lễ Nam phương Xích Đế cùng 4 ngày còn lại.
Những ngày diệt sâu bọ, Ngũ Đế xuống kiểm tra hạ giới. Xem quan chức ở trần gian có chuyên tâm phụng sự việc nước hay không. Và người dân có sát sinh nhiều hay không. Ai sát sinh ít sẽ được ghi vào sách Diên thọ để được tăng phúc lộc thọ. Do đó, những ai có tội trạng đều chờ đến ngày này. Để cầu xin thần tiên tha cho và rất phù hợp để thờ cúng tổ tiên.
Ý nghĩa của ngày Tết diệt sâu bọ (Tết Đoan Ngọ) trong văn hóa Việt Nam
Dù qua nhiều biến đổi của xã hội và kinh tế, trong ý thức người dân. Vẫn luôn trân trọng những giá trị văn hóa truyền thống quý giá. Tầm quan trọng của ngày mùng 5 tháng 5 chỉ đứng sau Tết Nguyên đán. Người dân tin rằng, hệ tiêu hóa thường có sâu bọ và nếu không diệt trừ. Chúng sẽ ngày một sinh sản nhiều hơn.
Tuy vậy, việc tiêu diệt chúng không phải lúc nào cũng làm được. Chỉ có ngày mùng 5 chúng mới ngoi lên rồi tìm cách trừ khử. Một số loại thức ăn có thể giết sâu bọ như cơm rượu nếp giết giun sán. Hay các loại trái cây như mận, táo, vải,…cũng có thể diệt trừ loài côn trùng này.
Đặc biệt là với những người nông dân, ngày Tết Đoan ngọ trở thành ngày lễ lớn. Vào ngày này, các gia đình bày lên mâm cỗ cúng tổ tiên, thần linh. Đó cũng là lúc các thành viên trong gia đình sum họp lại với nhau. Con cháu dù làm ăn xa xôi cũng gắng quay trở về đoàn tụ cùng gia đình.
Những hoạt động phổ biến nhất ngày Tết diệt sâu bọ là ăn rượu nếp và trái cây. Bên cạnh đó, các gia đình còn có tục đi hái lá, treo ngải cứu trừ tà, nhuộm móng hoặc quệt vôi vào ngực, rốn của trẻ con,…Nhưng phần lớn tập tục đã được bãi bỏ. Chỉ còn giữ lại việc tắm nước lá để gạt đi bụi bẩn, sâu bọ cũng như điều không may mắn.
Lễ vật cúng ngày mùng 5 tháng 5
Ngày lễ quan trọng không thể thiếu những lễ vật phù hợp. Theo nhà nghiên cứu văn hóa Trịnh Sinh. Khoảng thời gian cúng Tết Đoan ngọ chuẩn nhất là từ 11 giờ trưa đến 13 giờ chiều. Chữ Đoan nghĩa là mở đầu, còn Ngọ ý chỉ vào giờ Ngọ. Do vậy, mọi nhà sắp xếp khoảng thời gian hợp lý để làm mâm cúng dâng lên thần tiên. Mong cầu một mùa màng mới tốt đẹp, suôn sẻ.
Mâm cúng tết đoan ngọ trong ngày mùng 5 tháng 5 không quy định rõ ràng. Và có sự thay đổi linh hoạt dựa trên văn hóa vùng miền. Tuy nhiên, lễ vật cúng tết đoan ngọ mùng 5 tháng 5. Vẫn phải đảm bảo các thứ chính như hương, hoa tươi, nước, rượu nếp, vàng mã. Đối với người miền Bắc sẽ có thêm các loại hoa quả, xôi chè, cơm rượu nếp và bánh ú, bánh tro.
Người miền Trung dùng cơm rượu nếp viên thành hình tròn hoặc vuông. Trước lúc ủ chứ không để rời như miền Bắc. Người miền Nam ăn kèm cơm rượu với nước đường để làm mùi men rượu thêm nồng hơn.
Truyền thống của các tỉnh phía Nam còn có thêm thịt vịt. Thực tế cho thấy, lượng vịt quay và heo quay trong ngày Tết Đoan Ngọ mùng 5 tháng 5 ở Sài Gòn. Cao hơn so với ngày thường.
Các bước thực hiện lễ cúng mùng 5 tháng 5 (Tết Đoan Ngọ)
Cúng gia tiên
Khi làm mâm cúng gia tiên, bạn nên làm mâm cơm chay và các loại bánh chay. Đừng quên nấu dĩa xôi và mâm hoa quả ngũ sắc (cay, đắng, ngọt, mặn, chua. Kèm thêm 9 bông hoa đồng tiền đỏ cài lên mâm trái cây.
Ngoài ra còn có 3 chén rượu màu đỏ, vàng và trắng, pha một chút hùng hoàng. 3 chén nước trà khác loại, chuẩn bị thêm vàng mã và tiền âm phủ.
Sau khi đốt 9 ngọn nến, 9 nén nhang và quỳ lạy 9 lần. Thì gia chủ đứng ra đọc bài văn khấn cúng tết đoan ngọ. Văn khấn có thể đi ra giấy và cầm đọc rồi giữ lại để lát sau đốt cùng vàng mã.
Cúng Thần linh
Đây là mâm mâm lễ tết đoan ngọ được cúng ngoài trời và phải quay mặt về hướng Nam. Gia chủ đặt một bàn lễ với tấm vải đỏ rộng phủ lên trên. Mâm cúng mùng 5 tháng 5 chay bao gồm gồm cơm chay, bánh chay cùng xôi, hoa quả ngũ sắc. Tất nhiên không thể thiếu 9 bông hoa đồng tiền cài lên mâm hoa quả và 5 chén rượu đủ màu trắng, vàng, xanh, đỏ, đen.
Trong rượu pha thêm chút hùng hoàng, 5 chén nước trà năm hương vị khác nhau. Bạn đặt thêm vàng mã và tiền âm phủ xung quanh, thêm chiếc lọng đỏ có viền vàng. Khi đã sắp xong lễ, gia chủ tiến hành thắp 9 ngọn nến, 9 nén nhang và bắt đầu đọc kinh.
Ăn gì vào ngày Tết Đoan ngọ?
Tết Đoan ngọ gắn liền với nhiều món truyền thống của người Việt. Đầu tiên phải kể đến bánh tro (bánh ú, bánh giò, bánh âm,…Bánh được làm từ gạo ngâm với nước tro đốt bằng củi hoặc rơm. Người ta gói phần nhân trong lá chuối với hương vị thơm, dễ ăn và dễ tiêu. Bánh thường được ăn với mật hoặc đường. Ngoài ra, những tỉnh thành miền Nam còn ăn thêm chè kê vào ngày này. Người miền Bắc ăn chè trôi nước.
Và không thể không nhắc đến món cơm rượu nếp thơm ngon, độc đáo. Loại cơm được nấu từ men rượu với vị nồng. Thơm thơm và ngọt nhẹ, hơi cay nơi đầu lưỡi. Mỗi vùng miền sẽ có cách làm cơm rượu khác nhau. Người miền Trung ép thành từng khối, người miền Nam viên tròn lại còn miền Bắc lại để rời ra. Dù vậy, loại cơm rượu vẫn mang nét độc đáo riêng của nó. Không trộn lẫn và thêm phần đặc biệt trong ngày Tết Đoan Ngọ.
Thật thiếu sót nếu không kể đến các loại trái cây. Những chùm chôm chôm, mận, vải hay xoài,…sặc sỡ và ngon ngọt. Ngày Tết diệt sâu bỏ lại càng thêm hoàn chỉnh, đậm đà. Một số nơi làm thêm các món ăn mặn như thịt kho tàu, thịt vịt. Để dâng lên thần linh, tổ tiên trong ngày đáng nhớ này.
Các phong tục thường làm trong ngày tết diệt sâu bọ
Sáng sớm ngày mùng 5 tháng 5, mọi người sau khi thức dậy đều ăn rượu nếp, thạch hoặc các loại trái cây. Bởi họ cho rằng, ăn rượu nếp khiến sâu bọ say. Còn trái cây sẽ làm cho chúng chết. Đối với các em bé, người lớn sẽ bôi một ít vôi vào hai thái dương, rốn và ngực để tránh đau bụng, đau đầu.
Nhiều vùng miền có có tục tắm lá mùi hoặc lá xông để trừ độc. Đó là loại cây có lá nhỏ, mùi khá thơm với công dụng tăng cường sức khỏe, tránh cảm mạo. Những người sống ở ven sông hoặc biển sẽ ra tắm nước sông, nước biển thay vì tắm lá mùi.
Một tục lệ khác vào ngày Tết Đoan ngọ là hái thuốc vào giờ Ngọ. Dân ta tin rằng, những củ và lá, cành hái trong ngày cực dương đều là vị thuốc tốt. Các loại lá như ngải cứu, đinh lăng, lá mùi,…được hái về, đem phơi khô để chữa bệnh. Một vài địa phương còn làm lễ cảm tạ thầy làng, thầy học để nhớ đến công lao cứu chữa người và dạy dỗ từ thầy.
Điều không nên làm trong ngày cúng tết đoan ngọ mùng 5 tháng 5
Ngày mùng 5 tháng 5 là thời điểm hè đến, thời tiết giao hòa. Đây là lúc nguyên khí con người dễ bị tổn thương. Vì thế, bạn nên tránh những điều kiêng kỵ trong ngày Tết diệt sâu bọ để bảo vệ sức khỏe mình tốt hơn:
- Dùng chỉ ngũ sắc để đeo cho trẻ hoặc treo ở nôi, giường cho trẻ để tránh được những điều xấu, nguy hại.
- Ăn thực phẩm ngũ sắc để tiêu trừ sát khí
- Đặt giày dép ngay ngắn, không để lộn xộn vì giày dép đồng âm với từ tà. Khi đặt dép luôn để mũi dép quay ra ngoài, nếu quay vào trong sẽ giống dẫn tà khí vào nhà.
- Không dừng ở những nơi âm u, nhiều âm khí.
- Uống đồ mát, nước trà tốt cho sức khỏe
- Sức khỏe không tốt thì nên thêm gỗ đào hoặc cành đào trừ ách.
Đặt đồ cúng Tết Đoan ngọ mùng 5 tháng 5 ở đâu?
Việc chuẩn bị mâm cúng đầy đủ, tươm tất là điều rất quan trọng trong ngày cúng mùng 5 tháng 5 hằng năm. Đối với những gia đình bận rộn, không có nhiều thời gian chuẩn bị thì việc sử dụng dịch vụ đặt lễ cúng chuyên nghiệp là điều rất cần thiết.
Đồ Cúng với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực cung cấp đồ cúng, mâm cúng trọn gói cho mọi gia đình. Tại đây, khách hàng có thể đặt theo yêu cầu theo từng loại lễ cúng trước 2 – 3 ngày. Dịch vụ chất lượng, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, đẹp mắt và sạch sẽ.
Trên đây là những thông tin về mâm cúng và một số điều bạn cần biết khi cúng ngày mùng 5 tháng 5. Mọi thứ cần được chuẩn bị kỹ lưỡng và đàng hoàng, chỉn chu để thể hiện lòng kính trọng của mình đến thần linh. Và đừng quên liên hệ tới Đồ Cúng để được tư vấn đặt mâm cúng nhanh chóng nhất bạn nhé.
tag: tết đoan ngọ | mùng 5 tháng 5 | tết đoan ngọ 2020 | mùng 5 tháng 5 là ngày gì | tết đoan ngọ là ngày gì | tết mùng 5 tháng 5 | ngày diệt sâu bọ | ngày mùng 5 tháng 5 | tết diệt sâu bọ | đoan ngọ | sự tích tết đoan ngọ | tết sâu bọ | tết đoan ngọ năm 2020 | tết đoan ngọ là tết gì |mùng 5 tháng 5 là tết gì | nguồn gốc tết đoan ngọ | tết đoan ngọ ngày nào | mùng 5 tháng 5 âm là ngày gì | mùng 5 tháng 5 âm lịch | tết giết sâu bọ | phong tục tết đoan ngọ | tết 5 tháng 5 | tết mùng 5 tháng 5 là tết gì | sự tích mùng 5 tháng 5